: 3 دقیقه
نویسنده : زهرا غلامپور ( کارشناس ارشد تغذیه )
زخم بستر از علت تا درمان
زخم بستر (bed sore) به آسیب بافت بدن (شامل پوست٬ درم٬ اپیدرم و ماهیچه) در اثر ایجاد فشار درازمدت بر یک یا چند نقطه از بدن گفته می‌شود. زخم بستر اغلب در بخش‌های استخوانی بدن ایجاد می‌شود زیرا در این قسمت‌ها فشار بیشتری بر پوست وارد می‌شود و چربی کمتری برای محافظت از این ناحیه وجود دارد. این زخم ها اگر زود به آنها رسیدگی شود قابل درمان هستند اما اگر درمان نشوند می توانند منجر به سلولیت، عفونت استخوان ها و مفاصل و سپسیس شوند. در آمریکا شیوع زخم بستر در بخش مراقبت ویژه بیمارستان بین 16 تا 20% گزارش شده است.
مراحل زخم بستر:
- مرحله اول. رنگِ پوست قرمز شده، در لمس گرم است و ممکن است با خارش همراه باشد.
- مرحله دوم. یک زخم باز دردناک یا تاول با تغییر رنگ پوست اطراف آن مشاهده می شود.
- مرحله سوم. ظاهری دهانه مانند بعلت آسیب بافت زیر سطح پوست پدیدار می شود.
- مرحله چهارم. آسیب شدید پوست و بافت همراه با عفونت بطوری که عضلات، استخوان ها و تاندون ها قابل مشاهده است.
مراحل اول و دوم ممکن است 1 تا 6 هفته طول بکشد تا بهبود یابد اما اگر زخم ها به مرحله 3 و 4 برسند ممکن است بهبودی چندین ماه طول بکشد و یا اصلا حاصل نشود.
پیشگیری ازخم بستر:
پیشگیری از زخم بستر از درمان آن آسانتر است. برای کاهش ریسک زخم بستر یا گسترش آن اقدامات زیر را انجام دهید:
- حرکت دادن بیماران ویلچیری هر 15 دقیقه و بیماران روی تخت هر 2 ساعت یکبار
- بررسی روزانه پوست
- خشک و سالم نگه داستن پوست
- تغذیه مناسب
- عدم استعمال سیگار
- تمرینات ورزشی با کمک دیگران به منظور بهبود جریان خون
عواملی که ریسک زخم بستر را افزایش می دهند:
- بی تحرکی
- افزایش سن زیرا پوست نازک تر می شود
- کاهش احساس درد مثلا بعلت آسیب نخاعی
- جریان خون ضعیف بعلت دیابت، سیگار، بیماری های عروقی و فشار
- رژیم غذایی نامناسب بخصوص از نظر پروتئین،زینک و ویتامین C
- کاهش سطح هوشیاری بعلت بیماری و مصرف دارو
- بی اختیاری ادرار یا مدفوع که با مرطوب کردن پوست زمینه آسیب آن را فراهم می کند
- نمایه توده بدنی پایین یا بالا هم ریسک را افزایش می دهد. در افراد با BMI 30 تا 39.9 ریسک گسترش زخم بستر 1.5 برابر افزایش می یابد.
رژیم غذایی موثر در درمان زخم بستر: - آژانس تحقیقات بهداشتی و کیفیت آمریکا برای افراد با زخم بستر و سوء تغذیه موارد زیر را توصیه کرده است:
- دریافت 30 تا 35 کالری به ازای هر کیلوگرم وزن بدن
- دریافت 1.25 الی 1.5 گرم پروتئین به ازای کیلوگرم وزن بدن
- دریافت آب به میزان 2.7 لیتر در زنان و 3.7 لیتر در مردان بصورت روزانه
- دریافت برخی مکمل ها
مکمل های موثر در درمان زخم بستر :
یکی از مکمل هایی که برای درمان زخم بستر و حتی زخم پای دیابتی به کار می رود هیلاژن می باشد که حاوی 3 اسیدآمینه کلیدی آرژنین، گلوتامین و بتا هیدروکسی بتا متیل بوتیرات (HMB) است که در فرایندهای آنابولیک و عملکرد ایمنی تاثیرگذار است . در مطالعات متعددی اثر استفاده همزمان این 3 اسیدآمینه در ترمیم زخم بررسی گردیده است. نتایج حاکی از آن است که دریافت 7 گرم از هر کدام از اسیدهای آمینه آرژنین و گلوتامین و 1.5 گرم از HMB به مقدار 2 بار در روز باعث افزایش رسوب کلاژن در محل زخم و استحکام کششی زخم می شود.
منابع:
ارسال نظر