۵ مکمل غذایی و گیاهی برای پیشگیری و درمان استئوآتریت

آرتریت ها دلیل عمده ناتوانی و کاهش کیفیت زندگی افراد به ویژه سنین سالمندی هستند.

استئوآرتریت (OA) شایع ترین نوع آرتریت است که دست ، زانو، مفصل سر ران، ستون فقرات و پا را درگیر می کند و باعث درد و تغییر شکل در مفاصل و در نهایت ناتوانی مزمن می شود.

استئوآرتریت زانو شایعتر از بقیه مفاصل است.

شیوع بیماری به طور مستقیم با سن افزایش پیدا می کند. حدود یک سوم افراد بالای 65 سال استئوآرتریت زانو را تجربه می کنند و حدود 80 درصد اشخاص بعد از سن 70 سالگی بیماری دژنراتیو مفصلی دارند.

برحسب فقدان یا وجود عوامل مستعد کننده، استئوآرتریت به انواع اولیه و ثانویه تقسیم می شود.

نوع اولیه (ایدیوپاتیک) درگیری مفاصل داشته و معمولا سیر آهسته تر و پیش آگهی آن بهتری دارد.

نوع ثانویه درگیری تک مفصلی دارد و علل مستعد کننده ای نظیر متابولیک ( آکرومگالی، دیابت، هیپرکلسترولمی )، آناتومیک ( تغییر شکل مفاصل )، تروماتیک ( شکستگی، دررفتگی، ضایعه رباط و منیسک ) و التهابی ( آرتریت روماتوئید، آرتریت چرکی ) دارد.

مشخصه ی اصلی پاتولوژی این بیماری، صدمه به غضروف مفصلی، افزایش فعالیت استخوان زیر غضروف و تشکیل استئوفیتهای کنار مفصل است. در موارد پیشرفته، سینویت و ضخیم شدن کپسول مفصل وجود دارد.

معمولا از مسکن هایی نظیر استامینوفن، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، ژل ها یا کرم های حاوی مسکن در درمان استئو آرتریت استفاده می شود.

البته مصرف دارو در درمان این بیماری مورد اختلاف نظر است. مصرف برخی از داروهای مسکن ممکن است اثرات منفی داشته باشد .

مطالعات نشان داده اند که 69 % از بیماران در کنار مصرف داروها از مکمل های غذایی نیز برای درمان استئوآرتریت استفاده می نمایند.

اثربخشی و ایمن بودن این مکمل ها به صورت قطعی در درمان استئوآرتریت تایید نشده است.

مکمل های درمان استئوآرتریت

اثراسید های چرب امگا 3 دردرمان استئوآرتریت

به نظر می رسد اسید های چرب امگا 3 با کاهش شاخص های التهابی در بیماران استئوآرتریت در کنترل درد این بیماران موثر باشد.

در اولین کارآزمایی بالینی انجام شده در سال 1992 توسط Stammers و همکارانش، هیچ گونه اثر معناداری در ارتباط با اثر اسیدهای چرب امگا 3 در بهبود بیماران مبتلا به استئوآرتریت دیده نشد.

اما کارآزمایی بالینی Hill و همکارانش درسال 2016 نشان داد که دریافت امگا 3 در بهبود درد بیماران مبتلا به استئوآرتریت نقش موثری داشته است. همچنین این مطالعه نشان داد دوز بالای امگا 3 اثرات ضد درد کمتری در مقایسه با دوز معمول آن دارد.

سایر مطالعات انجام شده در این زمینه پیشنهاد می دهند که دریافت اسید های چرب امگا 3 نیاز بیماران به دریافت مسکن ها را جهت کاهش درد، کمتر می نماید. همچنین نقش اسید چرب ایکوزاپنتاانوئیک اسید ( EPA) در بهبود درد این بیماران در مقایسه با دوکوزاهگزانوئیک اسید ( DHA) بیشتر است و نسبت EPA به DHA بایستی بیشتر از 1/5 باشد.

برای نتیجه گیری قطعی در مورد اثر اسید های چرب امگا 3 در بهبود درد بیماران مبتلا به استئوآرتریت به مطالعات مروری بیشتری نیاز است.

اثرویتامین D دردرمان استئوآرتریت :

بررسی 4 مطالعه مروری بر روی 1136 بیمار مبتلا به استئوآرتریت نشان می دهد دریافت 2000- 800 واحد در روز و در برخی از افراد دوز 60000- 50000 واحد در ماه ویتامین D اثر بسیار کمی در کنترل درد این بیماران داشته است.

اثر مکمل های حاوی روغن آواکادو و عصاره سویا در درمان استئوآرتریت

در سالهای اخیر مصرف مکمل های حاوی روغن آواکادو و عصاره سویا در درمان استئوآرتریت گسترش زیادی یافته است. به نظر می رسد ترکیب یک سوم روغن آواکادو و دو سوم عصاره سویا با برقراری تعادل میان فرآیندهای کاتابولیک و آنابولیک در غضروف نقش موثری در کاهش علائم این بیماری دارد. مطالعات مروری اخیر اثر مثبت مصرف روزانه 600-300 میلی گرم مکمل های روغن آواکادو و عصاره سویا را در درمان استوآرتریت در کوتاه مدت نشان داده اند اما شواهد قوی در مورد اثر این نوع مکمل در درمان طولانی مدت بیماری استئوآرتریت وجود ندارد.

اثر کورکومین در درمان استئوآرتریت

زردچوبه شامل سه ترکیب فعال ( کورکومین، دموتوکسی کورکومین و بیس دوموتوکسی کورکومین ) است که از این میان کورکومین باعث مهار التهاب، رشد سلولی والقای آپوپتوزیس می شود. اثرات ضد التهابی کورکومین وابسته به مهار آنزیم سیکلواکسیژناز، TNF-α و سایر فاکتورهای التهاب می باشد.

مطالعات اخیر اثر مثبت کورکومین در کاهش درد و التهاب در بیماری استئوآرتریت را تایید می نمایند. Belcaro و همکارانش در سال 2010، به بررسی اثر مکمل های حاوی 200 میلی گرم کورکومینوئید بر روی 50 بیمار مبتلا به استئوآرتریت به مدت 8 ماه پرداختند که در مقایسه با گروه کنترل شاخص آرتریت، تست تردمیل بهبود یافته، شدت التهاب و درد در این بیماران کمتر شد.

همچنین در مطالعه دیگری که توسط Panahi و همکارانش در سال 2014 روی 19 بیمار مبتلا به استئوآرتریت انجام شد نشان داد بیمارانی که از کپسول های حاوی 1500 میلی گرم کورکومینوئید و 15 میلی گرم پپرین به مدت 6 هفته استفاده کردند درد و التهابی کمتر در مقایسه با گروه کنترل داشتند و شاخص آرتریت در آنها بهبود یافته بود.

اثر پیکنوژل در درمان استئوآرتریت

پیکنوژل یا پوست نوعی درخت کاج که به کاج دریایی هم معروف است حاوی فنولیک اسید، کاتچین، تاکسیفولین و پروآنتوسیانیدین می باشد که اثرات بالینی مختلفی دارد. این نوع ماده گیاهی با مهار MMPs Matrix (metalloproteinases) در کاهش التهاب موثر است.

سه کارآزمایی بالینی اثر پیکنوژل ( 50 میلی گرم 3-2 بار در روز ) را روی 182 بیمار مبتلا به استئوآرتریت زانو بررسی کرده اند که نتایج این مطالعات اثر مثبت آن را در کاهش درد و بهبود علائم بیماران تایید می نماید.

اثرBoswellia serrate در درمان استئوآرتریت

Boswellia serrate نوعی صمغ استخراج شده از درخت هندی Frankinsence است که از دیرباز در درمان بیماری های التهابی نظیر آرتریت روماتوئید و استئوآرتریت استفاده می شد. این نوع صمغ حاوی نوعی ترکیب شیمیایی است که مهار کننده آنزیم لیپواکسیژناز می باشد.

مطالعات مروری انجام شده در زمینه اثر این نوع صمغ در درمان استئوآرتریت نشان داده است که مصرف 125-50 میلی گرم دو بار در روز به مدت 3-1 ماه نقش موثری در کنترل درد این بیماران دارد.

References:

حسینی پهلوان، استئوآرتریت زانو، مجله دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید صدوقی یزد، 1381

Liu X, Machado GC, Eyles JP, Ravi V, Hunter DJ, Dietary supplements for treating osteoarthritis: a systematic review and meta-analysis, Br J Sports Med. 2018 Feb;52(3):167-175. doi: 10.1136/bjsports-2016-097333

.Liu X, Eyles J, McLachlan AJ, Mobasheri A, Which supplements can I recommend to my osteoarthritis patients? Rheumatology (Oxford). 2018 May 1;57(suppl_4):iv75-iv87. doi: 10.1093/rheumatology/key005