قاتل کبد چرب چیست و چگونه می‌توان کبد چرب را درمان کرد؟

مجهز شدن و پیشرفته‌شدن کشورها به تکنولوژی، سبب کم تحرکی افراد جامعه شده است که موجبات چاقی را فراهم می کند. تغذیه نامناسب و چاقی ارتباط مستقیمی با بسیاری از بیماری ها دارد، یکی از این بیماری ها کبد چرب است. کبد چرب تأثیر مستقیمی بر زندگی افراد دارد. در مطلب زیر به معرفی کبد چرب و راههای درمان آن  می پردازیم.

کبد چرب چیست ؟

کبد یکی از اجزاء بدن است که در سمت راست و بالای شکم قرار گرفته و کار آن ذخیره و شکستن چربی‌ها است. در هر وعده غذایی ما چربی فراوانی وجود دارد که به وسیله کبد سالم تجزیه می‌شود. وقتی مشکلی درکبد به وجود می‌آید، چربی‌ها در آن به صورت تری‌گلیسیرید ته‌نشین و فضاهای میان بافتی از چربی پر می‌شوند به همین دلیل کبد نمی توانند مواد سمی را به طور کامل دفع کنند. به تدریج این عضو، بزرگ و از حالت طبیعی خارج می‌شود، بیماری کبد چرب اتفاق می‌افتد.

علائم کبد چرب

چرب شدن کبد مشکلاتی را برای افراد بوجود می‌آورد و علائمی را به دنبال دارد که در زیر به آنها اشاره می کنیم :

خستگی، کاهش وزن، حالت تهوع، بی‌اشتهایی، ضعف، کاهش نیروی تشخيص، کاهش تمرکز در انجام فعالیت‌های روزانه، بوی بد دهان، عرق کردن بیش از حد، بوی ناخوشایند بدن، سفید شدن زبان، خارش پوست، حساسیت‌های جلدی و کهیر، زرد شدن سفیدی چشم، تورم و تیره‌شدن زیر چشم، قرمز و حساس‌ شدن چشم، تورم و خارش چشم، آکنه و جوش قرمز روی چانه‌ها و گونه‌ها و اطراف بینی، زیاد شدن رگها و مویرگهای خونی صورت و قرمز و متورم شدن آنها، سرگیجه، تنگی نفس، سردردهای مزمن، قرمزی کف پا همراه با التهاب و خارش، ظهور لک و نقطه‌های تیره رنگ روی صورت که به خالهای کبدی معروف است و مهمترین علامت ظاهری در بدن که بزرگ شدن کبد و درد در قسمت راست بالای شکم است.

قاتل کبد چرب چیست؟ (درمان های پیشنهادی کبدچرب)

انواع راه‌های درمانی کبد چرب

راه‌های درمانی کبد چرب توسط پزشک متخصص تعیین می‌شود. پزشک به بیمار اقدامات لازم را توصیه می کند. در واقع ورزش ، تغذیه مناسب و کاهش وزن آهسته یه قاتل اصلی کبد چرب هستند. 

ورزش

پزشک با توجه به شرایط سنی و بدنی بیمار، فعالیت‌های ورزشی را پیشنهاد می‌کند که تاثیر ویژه‌ای در بهبود شرایط بیمار دارد.

کاهش وزن

بیمار در صورت اضافه وزن باید وزن خود را پایین بیاورد که این کم کردن وزن همراه با تغییر در میزان کالری وارد شده در بدن و افزایش فعالیت‌های بدنی امکان پذیر است.

رژیم غذایی و تغذیه مناسب

وعده‌های غذایی سالم و مقوی اهمیت فراوانی در بهبود و درمان کبد چرب دارد.

کنترل دیابت

دیابت از عوامل انباشته شدن  چربی در کبد است. پس بیمار برای بهبود این عضو باید رژیم غذایی مناسبی که پزشک تجویز می‌کند داشته باشد و همچنین از غذاهای چرب و پرکالری پرهیز کند و از مصرف میوه‌جات و سبزیجات برای درمان کبد چرب غیر‌الکلی غافل نشود.

بهترین مکمل های غذایی برای درمان کبد چرب

مصرف مکمل هایی نظیر ویتامین E ، امگا3 ، ال کارنیتین، کورکومین ( عصاره زردچوبه )، سیر و زنجبیل با کاهش التهاب به درمان کبد چرب کمک می کند.

گیاهان دارویی نظیر خارمریم نیز می تواند به درمان بیماری کبد چرب کمک نماید.

جراحی و پیوند کبد

پیوند کبد به این معنی نیست که بعداز انجام عمل جراحی، هرگونه که مایل بودید زندگی کنید بلکه باید پس از پیوند، توصیه‌های پزشک معالج را به کار ببندید و همیشه پیگیر باشید.

جراحی و پیوند کبد آخرین مرحله از درمان طولانی مدت کبد و همچنین بیماری های کبدی ناگهانی است. قبل از انجام عمل پیوند باید تمام شرایط فرد اهدا کننده عضو بررسی شود. خویشاوندان درجه یک جزو اهداکنندگان اول به حساب می‌آیند.

علائم کبد چرب حاد و شدید

به دلیل بی‌تفاوتی به چربی کبد و عدم درمان این عضو، آسیب جدی به کبد وارد می‌شود و بیماری، حاد و شدیدتر می‌شود و عوارض جدی دارد:

 استفراغ و حالت تهوع، مشکلات گوارشی مثل ریفلاکس و سوء هاضمه از عوارض چربی کبد حاد است که با استفراغ دائمی همراه است و به دلیل ناتوان شدن بدن در دفع مواد زائد و تغییر در سیستم هضم غذا اتفاق می‌افتد.

 زردی پوست و سفیدی چشم‌ها

وقتی بیلی‌روبین و رنگدانه صفرا در خون افزایش پیدا می‌کند و از بدن به عنوان مواد زائد دفع نمی‌شوند، این حالت اتفاق می‌افتد که از نشانه‌های ابتلا به بیماری کبدی است.

نفخ معده همراه با درد

ابتلا به کبد چرب حاد با درد معده و نفخ همراه است. هنگامی که پروتئین و آلبومین در خون جمع می شود، فرد حالتی مانند بارداری پیدا می‌کند که به این وضعیت آسیت گفته می‌شود که به دلیل ابتلا به این بیماری رخ می‌دهد.

ادرار زرد رنگ تیره همراه

هنگامی که بیماری حاد کبد اتفاق می‌افتد، چون سطح بیلی‌روبین در خون افزایش می‌یابد، ادرار را تیره و رنگ می‌کند.

 ایجاد خونریزی و یا کبود شدن بدن به راحتی

بیماری شدید کبدی میزان تولید سطح پروتئین‌های لازم برای لخته شدن خون را کم و یا کلاً متوقف می‌سازد که با کمترین زخم موجب خونریزی و یا با کمترین ضربه کبودی شدید اتفاق می‌افتد.

 ایجاد فراموشی یا توهم،گیجی، تغییر شخصیت و نداشتن تمرکز

چربی بیش از حد معمول در داخل کبد باعث می‌شود که کبد نتواند مواد سمی را به صورت طبیعی از خون خارج کند، پس مواد مضری که انباشته شده وارد مغز می‌شوند و در نهایت منجر به از دست دادن حافظه یا گیجی و مواردی از این قبیل می‌شود.

وقتی کبد آسیب جدی می‌بیند و بیش از حد چرب می شود، علاوه بر مواردی که ذکر شده علائم دیگری نیز دارد:

تب ولرز، از بین رفتن میل جنسی، خطوط قرمز رنگ کوچک که منظور همان مویرگهای خونی هستند. اضافه وزن و چاقی شدید، بی نظمی در قاعدگی در زنان و بیضه‌های متورم یا خیلی کوچک و پستانهای بزرگ شده در مردان.

انواع کبد چرب

کبد چرب را می‌توان به ۳ دسته تقسیم کرد:

۱- کبد چرب الکلی

این نوع بیماری همانگونه که از اسمش پیدا است، از مصرف الکل بر روی کبد ایجاد می‌شود و معمولاً در اوایل بیماری بی علامت است و کاملاً قابل پیشگیری است. اما اگر مصرف الکل متوقف نشود و همچنان ادامه پیدا کند، نتیجه خطرناکی برای فرد خواهد داشت. ازجمله این خطرات:

هپاتیت الکلی

این نوع بیماری در افرادی رخ می‌دهد که به‌ مدت طولانی و بیش از چند سال از مشروبات الکلی استفاده می‌کنند. در این بیماری،کبد متورم می‌شود و باعث ایجاد تهوع و استفراغ، تب همراه با درد شکم، زردی رنگ پوست و زرد شدن سفیدی چشمها می‌شود. پس برای بهبود هپاتیت الکلی باید به طور کامل مصرف الکل را متوقف کنید.

سیروز کبدی

در مواقعی که الکل و مشروبات الکلی زیاد مصرف شود، در طولانی مدت بافت کبد را زخم می‌کند و کار کبد را مختل می‌کند و کبد نمی‌تواند مواد زائد و سمی را از کبد دفع کند.

اضافه وزن و چاقی و رژیم غذایی پرچرب و بروز هپاتیت c می‌تواند به بروز بیماری سیروز الکلی کمک کند.

عوارض ناشی از سیروز عبارتند از:

زردی پوست و زردی چشمها، خونریزی داخلی که به صورت واریس است. تولید مایع در معده یا آسیت.

۲- کبد چرب غیر الکلی

این نوع بیماری کبد، همان انباشته شدن بیش از حد چربی است و یک سندروم متابولیک به حساب می‌آید و به دلایل فشار خون بالا،کلسترول بد رو به افزایش، عدم تعادل هورمون انسولین و همچنین میزان چربی بالا در شکم بوجود می‌آید.

کبد چرب غیر الکلی به دونوع ساده و استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH) تقسیم می‌شود.

 کبد چرب غیر الکلی ساده

در کبد چرب ساده نیز چربی انباشته می‌شود ولی هیچ التهابی در کبد وجود ندارد و سلولهای کبدی آسیب ندیده‌اند. این نوع بیماری به طور طبیعی هیچ مشکلی برای کبد ایجاد نمی‌کند و در طولانی مدت تشدید نمی‌شود.

 کبد چرب غیر الکلی استئاتوهپاتیت

در این مدل شرایط مقداری جدی‌تر می‌شود. افرادی که دچار این مدل هستند با التهاب و تورم کبد رو به رو هستند و امکان آسیب رسیدن به سلول‌های کبدی در این نوع بیشتر است. درواقع نوعی اعلام آمادگی است و می تواند موجب زخم کبدی و صدمه همیشگی به این عضو از بدن شود و در نهایت می‌تواند موجب نارسایی کبد و حتی منجر به مرگ افراد شود.

۳- کبد چرب بارداری

این نوع بیماری کبد اغلب کمیاب است و فقط در دوران بارداری اتفاق می‌افتد.

طبق گزارشات پژوهشگران، از هر بیست هزار بارداری درسال تنها یک نفر دچار این مشکل می شود. این بیماری در ماه‌های آخر به وجود می‌آید و امکان دارد تا بعد از زایمان هم وجود داشته باشد. در مادرانی که بارداری‌های دوقلویی دارند و هم چنین مادرانی که فرزندشان پسر است، این بیماری بیشتر اتفاق می‌افتد. این شرایط بیشتر برای جنین یا مادرانی رخ می‌دهد که یک اختلال ژنتیکی دارند.

بیماری کبد چرب بارداری توسط آزمایشات پزشکی تشخیص داده می‌شود. اگر پزشکان در تشخیص این بیماری دچار اشتباه شوند ممکن است صدمات جدی به اندام‌های بدن مادر ازجمله: کبد، کلیه و ریه وارد شود.

در اغلب اوقات اگر چربی کبد خیلی زیاد باشد کودک نیز تحت تأثیر این بیماری قرار می‌گیرد و اگر کودک دچار نقص ژنتیکی باشد تأثیرات منفی این بیماری بر روی کودک بیشتر خواهد بود. متأسفانه ۱۰ درصد کودکان مبتلا مرده به دنیا می‌آیند.

از جمله نشانه‌های کبد چرب در دوران بارداری:

بی‌میلی و کم‌اشتهایی، خستگی و خواب آلودگی، زردی پوست، وجود درد در معده وشکم، حالت تهوع و استفراغ شدید.

مادرانی که از این عارضه رنج می‌برند باید از رژیم غذایی خاصی پیروی کنند. اگر در حین این بیماری، فشار خون بالایی هم دارند ابتدا حتماً باید تحت نظر پزشک باشند.

غذاها اکثراً باید آب‌پز،کبابی و یا گریل باشند و در طبخ آنها به هیچ عنوان از روغن استفاده نشود. هنگامی که از گوشت استفاده می‌کنند، حتماً چربی‌های اضافی آنها را بگیرند. از گیاهان پرفیبر مانند اسفناج و حبوبات به وفور استفاده کنند. حتماً میوه جات و سبزیجات را در رژیم غذایی خود بگنجانند.

اما در این دوران گیاهان دارویی و عریقیجات را حتماً باید با نظر و مشورت پزشک مصرف نمایند.

مصرف زیتون و روغن زیتون برای همه مادران باردار توصیه شده است، زیرا از جمع شدن چربی و افزایش تری‌گلیسیرید در کبد و بروز کبد چرب جلوگیری می کند.

علائم کبد چرب در گروه های مختلف

علائم کبد چرب روی پوست صورت و درمان آن

پوست بدن انسان از جمله صورت نشانگر اتفاقاتی است که در درون بدن می افتد. عوامل درونی و محیطی و روش زندگی تاثیر مستقیمی روی پوست صورت انسانها دارد و معمولاً با بروز هرگونه مشکلی در بدن در ظاهر پوست تغییراتی رخ می دهد.

کبد که یکی از اندام‌های اصلی در بدن است، به عنوان تصفیه کننده بدن و دفع مواد زاید از خون عمل میکند. ازدیاد چربی و مواد سمی در کبد به دلیل تغییرات هورمونی باعث لکه‌های ناگهانی در پوست صورت می‌شود که به لکه های کبدی معروف هستند. این لکه‌ها کوچک، تیره و سطحشان صاف و بدون درد است و در اندازه‌های گوناگونی و بیشتر در نواحی از صورت که در معرض نور خورشید قرار دارند پدیدار می‌شوند.

هنگامی که فرد در مقابل نور آفتاب قرار می‌گیرد، ملانین یا همان رنگ دانه‌های پوست افزایش می‌یابند که موجب ایجاد این لکه‌ها بر روی پوست می‌شوند.

علائم کبد چرب در افراد لاغر

بیماری کبد چرب محدود به افراد خاصی نمی‌شود. همه اقشار جامعه در معرض بروز این بیماری هستند و اگر از لحاظ تغذیه‌ای مراقب نباشند به سادگی به این بیماری مبتلا می‌شوند.

کبد چرب چه در افراد چاق و چه در افراد لاغر اغلب مواقع بدون علامت است و فقط از طریق آزمایشات پزشکی متوجه می‌شوند که دچار این بیماری شده‌اند.

با توجه به این مسئله نشانه‌هایی وجود دارد که به فرد هشدار می‌دهد که دارای بیماری کبد چرب شده است:

خواب آلودگی، بی‌اشتهایی، حالت تهوع و استفراغ، خون دماغ شدن، زردی پوست صورت و زرد شدن سفیدی چشمها، احساس درد در سمت راست شکم و مرکز شکم، بزرگ شدن کبد، نمایان شدن لکه‌های قهوه‌ای در پوست به خصوص در گردن و زیر‌بغل، خستگی و ضعف.

پس افراد لاغر نیز باید مراقب سلامتی خود باشند و در درمان کبد چرب خود هشدارهای لازم را جدی بگیرند.

علائم کبد چرب در زنان

ابتلا به بیماری کبد چرب در خانمها به دلیل تغییرات هورمونی فراوانتر از سایر اقشار جامعه است.

این بیماری در بین زنان ۴۰ تا ۶۰ ساله به دلیل کم تحرکی و استفاده از غذاهای فست فود، افزایش فشار خون، افزایش چاقی و ابتلا به دیابت بیشتر دیده می‌شود. از نشانه‌های بارز این بیماری در خانمها به حالت تهوع،کم اشتهایی، احساس ضعف و خستگی، نامنظم بودن دوره تخمک‌گذاری و همچنین خون‌ریزیهای شدید در دوران قاعدگی، بوی بد دهان، زردی پوست و چشمها می توان اشاره کرد.

نحوه و راه های تشخیص کبد چرب

پزشک می‌تواند بیماری کبد چرب را با جستجو در تاریخچه بیمار و همچنین معاینات فیزیکی، تصویربرداری، سونوگرافی، سی‌تی‌اسکن و  از کبد و آزمایشات خون تشخیص دهد.

اغلب بیماران دارای کبد چرب بی‌علامت هستند و بیشتر برای بیماریها و دلایل گوناگون دیگری به پزشک مراجعه می‌کنند و پزشک در انجام معاینات پزشکی و یا سایر آزمایشها متوجه کبد چرب بیمار می‌شود. پزشک اگر در انجام این آزمایشات به مسئله مشکوکی برخورد کند، بیمار را برای انجام بیوپسی به رادیولوژی می‌فرستد. در این عمل تشخیصی، متخصصین رادیولوژی از قسمتی از کبد نمونه برداری می‌کنند و نمونه گرفته شده به آزمایشگاه فرستاده می‌شود و در آزمایشگاه به وسیله میکروسکوپ دیده می‌شود و در نتیجه آسیب‌های کبدی پزشک مربوطه گزارش داده می‌شوند. 

کلام پایانی

در این مقاله سعی را بر آن داشتیم تا شما را با انواع بیماری کبد چرب، علائم و راه‌های درمان کبد چرب آشنا سازیم، اما به شما پیشنهاد می‌کنیم از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنید، چرا که همیشه پیشگیری بهتر از درمان است.